آیا هنگام درس خواندن معمولا خود را در این موقعیت میبینید: ده دقیقه مطالعه میکنید و ناگهان تصمیم میگیرید که اینستاگرام خود را چک کنید. بیست دقیقه سعی میکنید متمرکز درس بخوانید و یک دفعه دلتان میخواهد کانالهای تلگرام را بخوانید. چند روز دیگر امتحان دارید و مدام در حال تماشای ویدیوهای یوتیوب هستید. مقاله ای دارید که هنوز هیچ بخشی از آن را ننوشته اید یا پروژه ای که هنوز آغاز نکردهاید و هر روز به مهلت تحویل مقاله یا اتمام پروژه نزدیک میشوید. بعد از کلاس خسته در گوشهای دراز میکشید و با وجود اینکه میدانید باید مطالعه کنید انگیزه کافی برای درس خواندن ندارید؟ یا اینکه درس میخوانید اما بعد از اینکه یک پاراگراف را چندین بار خواندید، متوجه میشوید که هنوز مفهوم آن را درک نکردهاید.
اگر بیشتر اوقات با این مسائل روبهرو هستید، میتوانید مطمئن باشید که تنها نیستید. تقریبا همهی کسانی که روزی دانش آموز یا دانشجو بودهاند، میدانند گاهی پیدا کردن انگیزه برای درس خواندن چقدر سخت است و ترجیح میدهند هر کار دیگری انجام دهند به جز اینکه درس بخوانند. خوشبختانه راههای سادهای برای پیدا کردن انگیزه مطالعه وجود دارد، که ما در اینجا ده مورد از آنها را برای شما آوردهایم. روشهای مختلف را امتحان کنید و آن را که از همه برای شما مناسبتر است، به کار ببرید.
روشهای پیدا کردن انگیزه درس خواندن
۱- برای پیدا کردن انگیزه درس خواندن، به پیاده روی بروید.
شاید از این موضوع که پیاده روی میتواند موجب شود که انگیزه درس خواندن پیدا کنید، تعجب کنید. اما پیاده روی یکی از موثرترین راهها برای ایجاد انگیزه، نه فقط برای درس خواندن که برای بسیاری از کارهاست و احتمالا همان چیزی است که شما در برابر آن بیشترین مقاومت را دارید. چرا وقتی یک سری درس برای خواندن وجود دارد، باید آنها را کنار بگذارید و بیرون بروید؟ دو دلیل مهم برای این کار وجود دارد.
اول اینکه ورزش متوسط مثل پیاده روی، توانایی مغز را برای یادگیری و حفظ مطالب جدید تقویت میکند. ورزش باعث ترشح اندروفین میشود، هورمونی که خلق و خوی شما را بهتر میکند و انگیزه را افزایش میدهد. همچنین اکسیژن بیشتری به مغز منتقل میکند و موجب میشود که خستگی طولانی مدت شما رفع شود.
علاوه بر این پیاده روی به دلیل دیگری هم به ایجاد انگیزه کمک میکند. زمانی که به پیاده روی میروید، احساس میکنید کاری انجام دادهاید. هر چند در ابتدا این احساس را نداشته باشید و به پیاده روی را به عنوان یک کار در نظر نگیرید اما بعد از مدتی پیاده روی مستمر کم کم این احساس به شما دست خواهد داد که در حال انجام کار مفیدی هستید. ذهن انسان به گونهای است که زمانی که احساس میکند کار مفیدی انجام داده است، تمایل به انجام کارهای بیشتری پیدا میکند و به این ترتیب انگیزه درس خواندن هم در شما افزایش پیدا خواهد کرد.
۲- برای خود اهداف واضح تعیین کنید.
ممکن است با خود این طور فکر کنید: “هدف من فارغ التحصیل شدن، پیدا کردن یک شغل خوب و ثروتمند شدن است.” این اگر چه هدف خوبی است اما به خودی خود نمیتواند به موفقیت هر روزهی شما در مدرسه یا دانشگاه کمک کند. برای اینکه انگیزهی درس خواندن را در خود تقویت کنید، باید اهداف مشخصتری برای خود تعیین کنید.
تحقیقات نشان داده است، دانش آموزانی که برای خود اهداف واضحی مثل: ” من بهترین کاری را که میتوانم، انجام میدهم” تعیین میکنند، نسبت به دانش آموزانی که اهداف مبهمی دارند، نمرات بالاتری کسب میکنند.
اهداف شما باید چیزهایی شبیه این باشد: بالاترین نمره را در یک درس و آزمون خاص، کسب کنید. دربارهی یک موضوع خاص هر چه را که میتوانید یاد بگیرید. برای یک تکلیف مهلتی تعیین کنید و سعی کنید که آن را در مهلت تعیین شده به انجام برسانید.
۳- برای بهبود انگیزه درس خواندن، فضایی را که در آن مطالعه میکنید، مرتب کنید.
داشتن یک فضای مطالعهی تمیز و مرتب به ذهن شما کمک میکند تا به شکلی شفاف و منظم کار کند. شاید عجیب به نظر برسد اما ممکن است متوجه شوید زمانی که محل مطالعهی خود را مرتب میکنید، میتوانید واضحتر فکر کنید. هنگامی که نیاز به استراحت دارید یا قصد دارید شروع مطالعه را دقایقی به تعویق بیندازید، فضای مطالعهی خود را منظم کنید. زمانی که فضا درهم ریخته است ذهن شما نمیتواند آزاد باشد.
قبل از شروع مطالعه هر چیزی را که به آن نیاز ندارید، از دم دست بردارید:
- زبالههای خود را دور بریزید.
- کتابها و دفترهایتان را سر جای خود قرار دهید.
- برگههای اضافی مرورگر را که به آنها نیازی ندارید، ببندید.
- اگر لازم بود، اینترنت را به طور کامل قطع کنید.
- یادداشتهای خود را مرتب کنید. اگر یادداشتهای شما نامرتب باشد، خواندن آنها سخت است و مغز شما باید قبل از اینکه به مطالعهی واقعی برسد، کارهای زیادی انجام دهد.
۴- با یک درس یا مبحث آسان شروع کنید.
وقتی نوبت به پیدا کردن انگیزه برای درس خواندن میرسد، یکی از مهمترین نکاتی که باید به یاد داشته باشید، این است که ابتدا از سادهترین درس شروع کنید. در این صورت تمام کردن آن درس برای شما راحت است و همین باعث میشود که از تکمیل کار احساس موفقیت پیدا کنید و به احتمال زیاد برای ادامهی کار انگیزه پیدا میکنید.
اگر با یک درس دشوار شروع کنید، احتمال اینکه احساس کنید تحت فشار قرار گرفتهاید و از ادامهی کار منصرف شوید، زیاد است. با شروع کردن از یک درس سادهتر میتوانید از این احساسات منفی اجتناب کنید و در طول جلسهی مطالعه با انگیزه باقی بمانید.
۵- مسئولیت یادگیری خود را بپذیرید.
این میتواند وسوسه انگیز باشد که دیگران را به خاطر عملکرد و نمرات خود سرزنش کنید. معلم یا استاد به خوبی درس نمیدهد یا شما را دوست ندارد. سوالات آزمون از مطالبی هستند که به شما درس داده نشده است. تکالیفتان بیش از حد دشوار هستند. زمانی که دیگران را به خاطر عملکرد خود سرزنش میکنید، احتمال اینکه در آزمونها، تکالیف و پروژههای خود ضعیف عمل کنید، بیشتر است.
پذیرفتن مسئولیت یادگیری، انگیزه شما را برای درس خواندن بیشتر میکند. شما را به مطالعهی مستقل و کنجکاوی دربارهی موضوع مورد مطالعه تشویق میکند و باعث میشود که به طور کامل با مطالب درگیر شوید. دانستن اینکه شما مسئول چیزهایی هستید که یاد میگیرید، میتواند به شما در شروع مطالعه کمک کند. همچنین موجب میشود حتی زمانی که عواملی موجب حواس پرتی شما میشوند، بتوانید به کار خود ادامه دهید.
دفعهی بعد زمانی که وسوسه شدید درس خواندن را از نیمه رها کنید و کار دیگری انجام دهید، مکثی کنید و به خود بگویید: ” هیچ کس قرار نیست این مطلب را به جای من یاد بگیرد.
به یاد داشته باشید که پذیرفتن مسئولیت یادگیری به معنای این نیست که خودتان را سرزنش کنید، بلکه باید با خودتان مهربان باشید.
۶- ذهنیت رشد داشته باشید.
بعضی از افراد اعتقاد دارند که شما یا باهوش به دنیا آمدهاید و یا نه و کار زیادی در این مورد نمیتوانید انجام دهید. اما تحقیقات نشان داده است که افراد موفق تمایل دارند، باور کنند که هوش چیزی است که شما در طول زندگی خود آن را گسترش میدهید. این افراد دارای ذهنیت رشد هستند.
زمانی که هوش شما با تکالیف سخت یا مفاهیم دشوار به چالش کشیده میشود، افرادی که ذهنیت رشد دارند با خود این طور فکر میکنند که : ” من هنوز این مطلب را نمیدانم، اما اگر سخت کار کنم در نهایت آن را یاد میگیرم.”
محققان دریافتهاند که اگر شما باور داشته باشید هنگامی که مغزتان با مسائل دشوار درگیر میشود، قویتر میشود، نه تنها بهتر یاد میگیرید که نمرات بهتری هم به دست خواهید آورد و انگیزه شما برای درس خواندن هم تقویت میشود.
۷- برای افزایش انگیزه درس خواندن، یک شریک مطالعه پیدا کنید.
داشتن یک شریک مطالعه میتواند به افزایش انگیزه برای درس خواندن کمک زیادی کند. هنگامی که با کس دیگری مطالعه میکنید، احتمال اینکه حواستان پرت شود یا از ادامهی مطالعه منصرف شوید کمتر است. درس خواندن با دیگری و صحبت با او دربارهی مطالب، به شما کمک میکند که اطلاعات را بهتر حفظ کنید.د
اما چطور باید یک شریک تحصیلی را انتخاب کنید؟ برای پیدا کردن یک شریک تحصیلی مناسب باید به دو ویژگی او دقت کنید. اول اینکه فرد با انگیزهای باشد. این به شما کمک میکند زمانهایی که انگیزه کافی ندارید، بتوانید از او انگیره بگیرید. مورد بعدی این است که شخصیت شما باید با یکدیگر تناسب داشته باشد، تا بتوانید به خوبی با یکدیگر کنار بیایید.
برای پیدا کردن یک شریک تحصیلی میتوانید از دوستان، همکلاسیها یا همکارتان سوال کنید که آیا مایل به مطالعه با شما هستند یا خیر. اگر از این طریق نتوانستید کسی را پیدا کنید، حتی میتوانید در شبکههای اجتماعی که دارید، این درخواست را مطرح کنید که اگر کسی تمایل به داشتن شریک مطالعه دارد، میتواند شریک مطالعهی شما باشد.
۸- برای خود یک سیستم تشویقی ایجاد کنید.
چیزی را به عنوان جایزه برای خود در نظر بگیرید: یک میان وعده که به آن علاقه دارید. چک کردن شبکههای اجتماعی، تماس تلفنی با یک دوست، بیرون رفتن برای پیاده روی، تماشای فیلم و…
اگر یک ساعت مطالعه کنید، میتوانید میان وعدهی مورد علاقهتان را بخورید. بهتر است که این مواد وعده سالم و کم کالری باشد. شاید تصمیم گرفته باشید که فیلمی را تماشا کنید اما فقط زمانی میتوانید این کار را انجام دهید که سه ساعت مطالعه کرده باشید یا اینکه تعدادی از مفاهیم جدید را یاد گرفته باشید.
اگر واقعا در تمرکز مشکل دارید، در ابتدا شاید بهتر باشد فواصل پاداش دادن به خودتان را کوتاهتر در نظر بگیرید. به عنوان مثال هر بار که یک مفهوم جدید را یاد گرفتید یا یک تمرین مشکل را حل کردید، میتوانید چند مغز تخمه یا دانهی آجیل بخورید. زمانی که انگیزه بیشتری برای درس خواندن پیدا کردید میتوانید فاصلهی پاداشها را زیادتر کنید.
نکتهی مهم در مورد این پاداشها این است که فقط زمانی میتوانید آنها را دریافت کنید که حتما فعالیت مورد نظر را انجام داده باشید. سعی کنید اهداف واقع بینانهای برای خود انتخاب کنید. اگر گرفتن بالاترین نمرهی کلاس به نظر سخت میرسد، برای گرفتن بالاترین نمره جایزه تعیین نکنید و فقط نمرهای را در نظر بگیرید که از نمرات فعلی شما بالاتر است. همچنین جایزه را طوری در نظر نگیرید که به شما استرس وارد شود. به عنوان مثال اگر خرج کردن پول را دوست ندارید، خرید را به عنوان جایزه در نظر نگیرید.
۹- روشهای مطالعهی مختلف را امتحان کنید تا بهترین روش را برای خودتان پیدا کنید.
روش مطالعه اشتباه میتواند انگیزه شما را از بین ببرد و باعث شود که احساس ناتوانی کنید. به همین دلیل مهم است که روشهای مختلف مطالعه را امتحان کنید تا روشی را که از همه بیشتر با شخصیت شما تناسب دارد، پیدا کنید.
بعضی افراد ممکن است متوجه شوند که گوش دادن به موسیقی بیکلام در حین مطالعه به آنها کمک میکند که استرس کمتری داشته باشند و راحتتربتوانند تمرکز کنند. در حالی که بعضی دیگر نیاز دارند که در فضای کاملا ساکت به مطالعه بپردازند. بعضی افراد زمانی که بعد از مطالعه، خود را در معرض هوای آزاد قرار میدهند، عملکرد بهتری دارند.
روشهای مطالعه مختلف را امتحان کنید تا زمانی که روشی را پیدا کنید که از آن لذت میبرید و به شما کمک میکند که با تمرکز یاد بگیرید. اگر روشهایی که ابتدا امتحان میکنید برای شما خوب کار نمیکنند، ناامید نشوید و روشهای بیشتری را امتحان کنید. حتما موفق خواهید شد روشی را پیدا کنید که انگیزه شما را تقویت میکند.
۱۰- برای بهبود تمرکز و افزایش سطح انرژی به اندازهی کافی بخوابید.
یکی از مهمترین نکاتی که برای تقویت انگیزه درس خواندن باید در ذهن داشته باشید، خواب کافی است. اگر به اندازهی کافی نخوابیده باشید، خسته و بی حوصله خواهید و انگیزهی انجام هیچ کاری را نخواهید داشت. علاوه بر این خستگی باعث میشود که نتوانید به خوبی تمرکز کنید و احتمال اینکه درس خواندن را نیمه کاره رها کنید، بالا میبرد. اما اگر به اندازهی کافی استراحت کرده باشید، انرژی بیشتری دارید و راحتتر میتوانید تمرکز کنید و وظایف خود را به پایان برسانید.
سعی کنید حداقل هشت ساعت در شب بخوابید تا بتوانید روز خود را انگیزه و شادابی آغاز کنید. اگر در به خواب رفتن مشکل دارید یا زمانی که میخوابید، چند ساعت بعد بیدار میشوید و دیگر نمیتوانید بخوابید با یک یک روانشناس یا پزشک مشورت کنید تا راهحل هایی برای بهبود عادتهای خواب خود پیدا کنید.
علاوه بر این نکاتی وجود دارند که با رعایت آنها میتوانید خواب شبانهی بهتری داشته باشید: از مصرف کافئین و الکل چندین ساعت پیش از خواب پرهیز کنید. در اتاق خواب خود یک محیط آرام ایجاد کنید و سعی کنید یک برنامهی روتین برای خواب شبانه داشته باشید.
از جملات انگیزشی برای مطالعه استفاده کنید.
جملاتی را پیدا کنید که به شما انگیزه درس خواندن میدهند یا آنها را خودتان بسازید و در اتاق پشت میز مطالعه چلوی چشمتان قرار دهیدیا در دفترچهی خود یادداشت کنید. در اینجا تعدادی از جملات انگیزشی برای درس خواندن که میتوانند به شما کمک کنند، برای شما قرار دادهایم:
- راز پیشرفت در شروع کار است.
- آیا کاری که امروز انجام میدهم، مرا به جایی که فردا میخواهم باشم نزدیک میکند یا نه؟
- زمانی که خسته هستم توقف نمیکنم، زمانی توقف میکنم که کارم را انجام داده باشم
- نمیخواهم به عقب برگردم و بگویم کاش بیشتر تلاش میکردم.
- هر صبح دو انتخاب داری: بخوابی و رویاهایت را در خواب ببینی یا بلند شوی و آنها را دنبال کنی.
این جملات انگیزشی را هر چند وقت یکبار عوض کنید، چرا که بعد از مدتی اثر اولیهی خود را از دست میدهند. همچنین زمانی که خسته هستید و احساس میکنید دیگر نمیتوانید ادامه دهید، تماشای یک فیلم انگیزشی برای مطالعه میتواند به شما کمک کند که انگیزهی از دست رفتهی خود را دوباره پیدا کنید.
سخن آخر دربارهی نحوهی پیدا کردن انگیزه برای درس خواندن:
وقتی نوبت به پیدا کردن انگیزه برای درس خواندن میرسد، برای هر فردی با توجه به نوع شخصیتی که دارد، روشهای مختلفی جواب میدهد. بعضی افراد ممکن است با داشتن یک شریک مطالعه انگیزه بیشتری برای درس خواندن پیدا کنند. بعضی دیگر ممکن است به تعیین هدف نیاز داشته باشند و بعضی هم ممکن است نیاز داشته باشند که به ازای هر نیم ساعت مطالعه به خود پاداش دهند. این مهم است که روشهای مختلف را امتحان کنید تا بتوانید آنچه را که از همه بیشتر برای شما جواب میدهد، پیدا کنید.
دیدگاه شما چیست؟