برای درک اهمیت معماری کافیاست به اطراف خود نگاه کنید. ما با ساختمانهایی احاطه شدهایم که در آنها زندگیمیکنیم، غذا میخوریم، خرید میکنیم، کار میکنیم یا آموزش میبینیم. بخش زیادی از زندگی ما در داخل این ساختمانها میگذرد و این فضاها بر احساسات و رفتار ما تاثیر میگذارند. بیرون از این ساختمانها هم همینطور است. زمانی که در شهری با معماری زیبا قدم میزنیم، احساس لذت و رضایت میکنیم. اما زمانی که در مکانی با ساختمانهای فرسوده و قدیمی قرار میگیریم، دچار احساس افسردگی یا اضطراب میشویم. اگر قصد انتخاب رشته معماری را دارید برای این کار باید از اصول مهندسی و علمی بهره بگیرید و محدودیتهای هزینه، شرایط آب و هوایی، و امنیتی را در نظر داشته باشید.
مزایای انتخاب رشتهی معماری
۱- میتوانید ردپایی از خود روی زمین به جا بگذارید.
بسیاری از ما شهرها را با بناهای آنها به خاطر میآوریم. برای دیدن بناها به شهرها و کشورهای مختلف سفر میکنیم. اصفهان را با میدان نقش جهان، سی و سه پل، مسجد شیخ لطفالله، چهلستون، منارجنبان، شیراز را با تخت جمشید، آرامگاه حافظ، و سعدی، باغ ارم و بازار و مسجد وکیل به یاد میآوریم. این بناهای تاریخی سند زنده هوش و خلاقیت انسان هستند. با تحصیل در رشته معماری و تبدیل شدن به یک معمار میتوانید اثری خلق کنید که بعد از شما برای قرنها روی زمین باقی بماند.
۲- خلاقیت شما تشویق و پاداش داده میشود.
برعکس دانشجویان سایر رشتهها که باید متنهای زیادی را مطالعه و تجزیهوتحلیل کنند یا با محاسبات پیچیده و زیادی سروکله بزنند، یک دانشجوی رشته معماری مجبور نیست بیشتر وقت خود را در سالنهای مطالعه و کتابخانهها بگذراند و همیشه در حال خواندن و نوشتن باشد.
از شما میخواهند که خلاقیت داشته باشید و این خلاقیت را در هنگام طراحی سازه ها به نمایش بگذارید. شما حتی تشویق میشوید که سبک خاصی برای خودتان داشته باشید که شبیه یک امضاست که از روی آن میتوان طراحیهای شما را تشخیص داد.
شما به عنوان یک معمار این فرصت را پیدا میکنید که تخیلات خود را به واقعیت تبدیل کنید و ببینید که آنچه که در ابتدا در ذهن شما و بعد روی کاغذ بود، به سازهای که پیش چشم شماست تبدیل میشود و این رضایت بخش است.
۳- رشته معماری یک حرفهی چالش برانگیز و لذت بخش است.
به ندرت اتفاق میافتد که شما در طول یک هفته همان کارهایی را انجام دهید که هفتهی پیش انجام دادهاید. در زندگی کاری شما یکنواختی وجود ندارد، هر ساختمانی متفاوت است. هر پروژهای با پروژهی دیگر متفاوت است. شما به طور مدام باید ساختمانهای مختلف را طراحی کنید، با مشتریها و پیمانکاران مختلف رابطه برقرارکنید. در این میان هر چه تجربهی بیشتری کسب کنید، از کارهای معمولی فاصله میگیرید و بیشتر درگیر کارهای طراحی می شوید.
۴- مهارت حل مسئلهی شما تقویت میشود.
با تحصیل در رشته معماری یاد میگیرید که چطور انبوهی از داده ها و اطلاعات را جمعآوری و تجزیهوتحلیل کنید و از نتیجهی آن برای طراحی ساختمان استفاده کنید. زمانی که شروع به طراحی میکنید از ابتدا نتیجهی آن را نمیدانید. شما یک نسخهی آزمایشی تهیه میکنید. آن را از زوایای مختلف بررسی میکنید. خطاهای آن را پیدا و اصلاح میکنید. این کار تا رسیدن به یک نسخهی کامل و بدون خطا ادامه پیدا میکند. به این روند طراحی گفته میشود.
شما میتوانید از همین منطق و روندی که برای طراحی ساختمان استفاده میکنید، برای حل بسیاری از مشکلات که ارتباطی با معماری ندارند هم استفاده کنید. موقعی که روند طراحی را یاد میگیرد، نحوه برخورد شما با مشکلات در همه زمینه های زندگی تغییر میکند و به تحصیل بهتر شما کمک میکند.
سختی های تحصیل در رشتهی معماری
۵- شرایط اقتصادی تاثیر زیادی بر رونق کار رشته معماری دارد.
شرایط اقتصادی کشور تاثیر زیادی برامنیت شغلی معماران دارد. به طور معمول ساخت و ساز ساختمان زمانی اتفاق میافتد که اقتصاد ملی سالم و پررونق باشد. رکود اقتصادی، ساخت و ساز ساختمانهای جدید را متوقف میکند و تقاضا برای طراحی سازههای جدید را کاهش میدهد. در چنین شرایطی حتی اگر یک شرکت بزرگ بخواهد یک ساختمان جدید طراحی کند و بسازد اما بازار مسکن تمایلی به به ساختمانهای جدید نشان ندهد، این شرکت منتظر بهتر شدن اوضاع میماند.
۶- ساعتهای کاری طولانی
معماری کاری نیست که هر روز ساعت ۵ به پایان برسد. شما اغلب باید ساعتهای طولانی برای تکمیل پروژههای خود کار کنید. طراحی یک فرآیند زمانبر است که باید آن را بارها و بارها تغییر دهید یا اصلاح کنید. به این ترتیب زمان میگذرد و شما به مهلت تحویل پروژه نزدیک میشوید. برای جبران زمان از دست رفته و تحویل به موقع کار، مجبور خواهید شد شبهای زیادی بیدار بمانید. این مسئله حتی برای دانشجویان معماری هم صادق است و شما از زمان دانشجویی بیخوابی را تجربه میکنید.
۷- استرس بخشی از کار شماست
فشاری که برای تحویل به موقع پروژهها بر روی شما وجود دارد و بیخوابیهای مداوم خود یک عامل استرسزاست. گاهی بعضی مشتریان انتظارات غیرواقعی دارند و نمی توانند درک کنند که انجام بعضی از تغییراتی که آنها میخواهند از نظر فنی ممکن نیست و به امنیت پروژه آسیب میزند.گاهی هم بعضی از مشتریان چند ساعت قبل ازارائهی پروژه به آنها، از شما میخواهند تعییراتی در آن ایجاد کنید. مثلا میخواهند یک دیوار را به طور کامل حذف کنید یا در آن را انحنا ایجاد کنید. این ایده ممکن است قابل اجرا باشد اما این تغییرات لحظهی آخری کارهای شما را به هم میریزد.
شما از لحاظ قانونی در برابر امنیت سازهای که طراحی میکنید مسئولاید. یک اشتباه میتواند جان افراد را به خطر بیندازد. حتی اگر سالها بعد برای سازهای که طراحی کردهاید مشکلی ایجاد شود و ایراد از طراحی شما باشد، باید پاسخگو باشید. این مسئله میتواند بار زیادی بر شانههای شما بگذارد.
۸- گران بودن هزینهی تحصیل در رشتهی معماری و درآمد پایین در ابتدای کار
تحصیل در رشتهی معماری هزینهی بالایی دارد. شما در هر ترم نیازمند خرید وسایل طراحی هستید که بسیار گرانقیمت هستند. اگر بخواهید در کار خود ماهر شوید باید بیشتر تمرین کنید که به معنای این است که به وسایل بیشتری نیاز دارید. از طرفی زمانیکه از دانشگاه فارغ التحصیل میشوید به دلیل نداشتن تجربه و رزومه کاری مجبور هستید برای چند سال با درآمدی کار کنید که از از میانگین حقوق و درآمد ماهانهی معماران پایینتر است. زمانی هم که میزان حقوق شما به میانگین حقوق یک معمار میرسد به دلیل وقت و انرژی که برای رسیدن به این موقعیت صرف کردهاید ممکن است احساس کنید که لایق درآمد بیشتری
هستید.
وظایف شغلی یک معمار
به عنوان یک معمار، شما ممکن است در همهی مراحل یک پروژه ساختمانی درگیر شوید، این مراحل عبارتند از:
- صحبت اولیه با مشتری، توضیح ایدههای خود به او و قانع کردن او به اینکه شما بهتر از هر کس دیگری خواهید توانست این پروژه را انجام دهید.
- صحبت با مشتریها دربارهی نیازهای پروژه و بودجه آن
- بازدید و بررسی محل ساخت و ساز
- طراحی و ترسیم نقشهی ساختمان که امروزه با کمک نرمافزارهای اتوکد و تریدیمکس و… انجام میشود.
- برقراری ارتباط مداوم با مشتری، پیمانکار و مهندسان دیگری که بر روی پروژه کار میکنند.
- نظارت بر نحوهی اجرای پروژه
رشته معماری برای چه افرادی مناسب است؟
خلاقیت و توانایی تجزیه و تحلیل
اگر از افرادی هستید که علاقه دارید به مسائل به شکل متفاوتی نگاه کنید، و ایدههای خلاقانه داشته باشید رشتهمعماری برای شما مناسب است. اما خلاقیت به تنهایی کافی نیست، یک معمار باید بتواند در زمان طراحی، اطلاعات زیادی را در نظر بگیرد و آنها را در طراحیهای خود لحاظ کند. پس باید جزیینگر باشید، و توانایی تجزیه و تحلیل نسبتا خوبی داشته باشید.
مهارتهای ارتباطی خوب
همچنین شما باید مهارتهای مذاکره و ارتباطی خوبی داشته باشد، تا بتواند افکار، ایدهها و طراحیهای خود را به خوبی به مشتریها، پیمانکاران و سایر مهندسان پروژه انتقال دهید، و در مواردی که با شما مخالفت میکنند، آنها را برای پذیرفتن دیدگاه خودتان قانع کنید.
انعطاف پذیری و مهارت مدیریت استرس
بسیاری از اوقات در میانهی کار مشتری تصمیم میگیرد که چیزهایی را تغییر بدهد، یا بودجهی پروژه کاهش پیدا میکند و تغییر اجنتناب ناپذیر میشود. شما باید انعطافپذیر باشد تا بتوانید راحتتر این تغییرات را بپذیرید، و با آنها کنار بیایید. به علاوه از آنجا که معماری یک شغل استرسزاست، باید بتوانید در زمانهایی که فشار کار بالاست، استرس خود را مدیریت کنید.
نظم و برنامهریزی در رشته معماری
گفتیم که طراحی یک فرآیند زمانبر است، از طرفی شما به عنوان یک معمار همیشه لیستی از کارهایی را دارید که باید آنها سر وقت انجام بدهید، و هر چه هم تجربه شما بیشتر میشود، و در شغل خود بیشتر پیشرفت میکنید، این لیست بزرگتر میشود. پس مهم است که فردی باشید که منظم است و با برنامهریزی کار میکند.
در صورتی که واقعا به رشتهی معماری علاقه دارید، اما بعضی از این ویژگیها را در خودتان سراغ ندارید، ناامید نشوید. شما همیشه میتوانید این ویژگیها را در خودتان ایجاد یا تقویت کنید. به عنوان مثال مهارتهای مدیریت زمان، و مدیریت استرس را یاد بگیرید، یا مهارتهای ارتباطی خود را ارنقا دهید.
بازار کار رشته معماری و درآمد آن
دربارهی بازار کار رشتهی معماری اولین نکتهای که باید بدانید این است که هر چه شهری که در آن کار میکنید بزرگتر باشد، فرصتهای شغلی بهتری در اختیار شما قرار میگیرد و امکان پیشرفت بیشتری دارید. در یک پروژه معماری سه صلاحیت، طراحی، نظارت و اجرا وجود دارد که شما تا زمانی که از سازمان نظام مهندسی، پروانه اشتغال به کار دریافت نکنید اجازه ندارید که به طور رسمی در این صلاحیتها فعالیت کنید. بدون مجوز فعالیت شما میتوانید، به عنوان کمک طراح یا طراح دکوراسیون داخلی در شرکتهای خصوصی فعالیت کنید. یا درهنرستانها دروس مربوط به معماری را تدریس کنید. و یا در سازمانهای دولتی مثل شهرداری استخدام شوید.
در صورتی که پروانه اشتغال به کار داشته باشید میتوانید طراحی ساختمانها، نمای آنها یا فضاهای عمومی را بر عهده بگیرید یا مجری طرح باشید یا به عنوان ناظر بر اجرای طرح نظارت کنید. شما همچنین در صورت داشتن توانایی مالی میتوانید دفتر فنی یا شرکت مهندسی مشاور خود را تاسیس کنید.
قبلا گفتیم که حقوقی که یک معمار در سالهای ابتدایی کار خود میگیرد از میانگین حقوق معماران پایینتر است. علت این است که شما تا زمانی که در مقطع کارشناسی سه سال در مقطع ارشد دو سال و در مقطع دکترا یک سال سابقهی کار نداشته باشید، نمی توانید برای گرفتن مجوز اشتغال اقدام کنید. اما زمانی که موفق به دریافت مجوز اشتغال به کار شوید، به همان نسبت که تجربهی شما بیشتر میشوید، امکان دستیابی به درآمدهای بالا را هم پیدا میکنید.
جمعبندی: رشته معماری
در این مقاله به معرفی رشتهی معماری پرداختیم. گفتیم که معماری هنر و علم طراحی و ساخت ساختمانها و شهری است که در آن زندگی میکنیم. این طراحی در عین حال که باید زیبا باشد تا به انسان احساس لذت و رضایت ببخشد، باید با هدفی که برای آن طراحی شده است تناسب داشته باشد تا بیشترین رفاه و راحتی را برای انسان به همراه بیاورد. معماری یک حرفهی چالشبرانگیز است که به شما اجازه میدهد خلاقیت خود را به کار بگیرید. برای پیشرفت و رسیدن به درآمدهای بالا در این رشته به زمان، تجربه و تلاش نیاز دارید. اما در صورتی که صبور و پرتلاش باشید، معماری جز مشاغلی است که جای پیشرفت بسیاری دارد.
خیلی عالی بودمختصرومفید…
عالی بود من دارم داخل این رشته تحصیل میکنم و یکم نیاز به اعتماد بنفس داشتم ممنون